کارت گرافیک‌ها و CPUها طی سال‌های اخیر از نظر قدرت پردازش پیشرفت بسیار زیادی داشته‌اند. به شکلی که قدرتمندترین کارت گرافیک 10 سال پیش در حد ضعیف‌ترین کارت گرافیک جدید هم نیست. اما سازندگان به موضوع مصرف انرژی کم توجه هستند و همین عامل باعث شده است امروز شاهد معرفی کانکتور تغذیه های جدیدی باشیم.
اتفاقی که در این سال‌ها می‌افتاد این بود که سعی می‌شد با همان مصرف انرژی که قبلاً وجود داشت، کارت گرافیک‌های قوی‌تری ساخته شود. اما مدتی است که کارت گرافیک‌های جدید، علاوه بر قدرت بیشتر، مصرف خیلی بیشتری هم به همراه خود دارند.
در واقع امروزه، جنگ بین تولید کنندگان فقط بر سر قدرت پردازشی بیشتر است. بی‌آنکه توجهی به کاهش توان مصرفی شود. با این کار، تولید کنندگان هزینه‌های تولید را کاهش داده تا سود بیشتری را ببرند و در عوض هزینه مصرف انرژی را به گردن کاربران می‌اندازند.
از آن بدتر، خبرهایی است که به گوش می‌رسند! کارت گرافیک‌ها آنقدر پر مصرف می‌شوند که برای تغذیه آنها نیاز است نوع کانکتور تغذیه‌ای که از پاور به کارت گرافیک متصل می‌شود، تغییر کند.
کانکتور تغذیه کارت گرافیک چیست؟
کارت گرافیک‌هایی که توان مصرفی آنها بیش از 75 وات است، برای تأمین برق مورد نیازشان نیازمند اتصال کابل برق جداگانه از پاور هستند. با اتصال کانکتورهای 6پین یا 8 پین روی کارت گرافیک‌های حرفه‌ای، به میزان مورد نیاز توان رسانی می‌شود.
طبیعی است هر چه توان مصرفی کارت گرافیک بیشتر باشد، به کانکتورهای بیشتری نیاز داریم اما صرفاً از روی تعداد و نوع کانکتورها نمی‌توانیم توان مصرفی کارت گرافیک را محاسبه کنیم.
کارت گرافیک‌هایی که فاقد کانکتور تغذیه هستند چگونه تغذیه می‌شوند؟
تمام کارت گرافیک‌های امروزی روی اسلات PCI-E X16 مادربرد نصب می‌شوند. اسلات PCI-E X16 می‌تواند حداکثر به میزان 75W از برق مورد نیاز کارت گرافیک را تأمین و منتقل کند. بدین ترتیب اگر یک کارت گرافیک، توان مصرفی کمتر از 75W داشته باشد، نیازی به کانکتور جداگانه برق نخواهد داشت و فقط از طریق اسلات PCI-E X16 نیازش برآورده می‌شود.
کانکتور برق پاور6 پین و 8 پین:
کانکتور برق 6پین به نهایی 75W از توان مورد نیاز کارت گرافیک را تأمین می‌کند. به طور مثال اگر مصرف یک کارت گرافیک 150W باشد، 75W توسط اسلات PCIe X16 و 75W دیگر توسط یک کانکتور 6پین قابل تأمین است.
اگر توان مصرفی کارت گرافیک از 150W فراتر باشد، آنگاه با کانکتور 8پین تغذیه صورت خواهد گرفت. کانکتور 8پین تا 150W توان را به شکل ایمن منتقل و تأمین می‌کند. بدین ترتیب کارت گرافیک‌هایی که دارای توان مصرفی بالاتر از 150W و برابر یا کمتر از 225 وات باشند از کانکتور تغذیه 8پین بهره می‌برند.
اگر توان مصرفی یک کارت گرافیک از 225 وات فراتر باشد، یک کانکتور 6 یا 8 پین دیگر، بسته به میزان توان مصرفی کارت گرافیک اضافه خواهد شد. در نهایت کارت گرافیک‌هایی مانند RTX3090 که توان مصرفی 350واتی دارند، با کمک دو عدد کانکتور 8پین که جمعاً 300وات به همراه اسلات PCIe که 75W را تأمین می‌کنند، تغذیه می‌شوند.
کانکتور تغذیه جدید 16 پین:
مدت‌ها پیش، کارت گرافیک RTX3090Ti با توان مصرفی 450W معرفی و عرضه شد. اما برای تغذیه آن نیاز به بیش از دو کانکتور 8پین بود. افزایش تعداد کانکتورها باعث ایجاد حس ناخوشایند در مشتریان و ایرادات ظاهری و فنی می‌شود. بنابراین تولیدکنندگان، به جای افزایش تعداد کانکتورها، نوع جدیدی از کانکتور را که بتواند توان بیشتری را تأمین کند طراحی کردند.
از آنجا که خبرهایی مبنی بر اینکه کارت گرافیک‌های پرچم دار نسل بعدی انویدیا توان مصرفی وحشتناک 600W را دارا هستند، بنابراین انویدیا با ارائه RTX3090Ti و کانکتور جدید، قصد دارد راه را برای ورود کارت گرافیک‌های فوق العاده پرمصرف آینده‌اش هموار کند.
در آخر کانکتور جدیدی با نام تجاری PCIe 5.0 معرفی شد. این کانکتور در بین مردم به کانکتور 16 پین یا 12 پین نیز معروف است و در بین متخصصان گاهی به نام کانکتور 12VHPWR هم شناخته می‌شود. این کانکتور دارای 12 پین معمولی و 4 پین کوچک در بخش بالایی است که در مجموع 16 پین حساب می‌شود.
هر کانکتور تغذیه 16پین می‌تواند تا 600W توان را به کارت گرافیک برساند! کارت گرافیک‌های آینده که دارای توان مصرفی 600W هستند، توسط کانکتور 16پین تغذیه می‌شوند.
حالا دیگر تولیدکنندگان با خیال راحت می‌توانند کارت گرافیک‌هایی بسیار پرمصرف‌تر از گذشته را تولید کنند!
حمایت اینتل از کانکتور 16پین:
پس از آنکه کار طراحی کانکتور جدید انویدیا به پایان رسید و انویدیا خبر عرضه RTX3090Ti با کانکتور تغذیه 16 پین را داد، اینتل هم از استاندارد جدید ATX12V 3.0 برای پاورها خبر داد. به موجب این استاندارد که اینتل برای پاورها قائل می‌شود، سازندگان پاور را مجبور به در نظر گرفتن کانکتور جدید 16 پین در پاورهای آینده می‌کند.
چه پاورهایی دارای کانکتور 16پین هستند؟
در تاریخ نگارش این مطلب، هیچ پاوری در بازار وجود ندارد که دارای کانکتور جدید باشد، اما سازندگان، داخل جعبه پاورهای جدید خود که واتیج بالایی دارند، یک کابل تبدیل 2 کانکتور8 پین به یک 16پین را تدارک دیده‌اند.
پاورهایی که به شکل استاندارد دارای کانکتور PCIe 5.0 باشند به زودی به بازار راه می‌یابند.
