برای تشخیص سازگاری کارت گرافیک با مادربرد باید انواع آن و رابط های اتصال آن را بدانیم. همچنین در این مطلب، پشتیبانی کارت گرافیک های مختلف توسط مادربرد و سایر قطعات دیگر را بررسی میکنیم. پس از مطالعه کامل این مطلب، میتوانید تا حد زیادی با کارت گرافیکهای سازگار و هماهنگ با دیگر سختافزارها آشنا شوید.
همچنین برای شناخت بهتر کارت گرافیکها، آنها را به دو دسته گیمینگ و صنعتی میتوان تقسیم کرد. نام کارت گرافیک های مخصوص بازی، با واژههای Geforce یا Radeon و نام کارت گرافیکهای صنعتی با واژههای Quadro یا Radeon Pro و یا FirePro شروع می شود.تفاوت ها و کارایی این دو دسته کارت گرافیک را در مطلب کارت گرافیک های رندرینگ می توانید مشاهده نمایید.
برای خرید سیستم گیمینگ از اسکات استور کلیک کنید.
انواع اسلات (رابط اتصال) کارت گرافیک
کارت گرافیک ها را از لحاظ نوع پایه ی اسلات آنها می توان از یکدیگر تفکیک کرد. بطور کلی از سالهای ۱۹۹۸ تاکنون تنها دو نوع اسلات توسعه برای پشتیبانی کارت گرافیکها، در مادربردها استفاده شده است.
اولین اسلات که تا سال های پیش از ۲۰۰۵ استفاده می شد، اسلات AGP نام داشت که دارای ورژن های مختلفی مانند AGP 4X یا AGP 8X بودند. این ورژن ها از نظر کلید یا شکاف روی اسلات و همچنین پهنای باند با هم متفاوت بودند.آخرین و پرسرعت ترین نوع اسلات توسعه AGP، از نوع AGP 8X بود.
در سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ سازندگان مادربورد و کارت گرافیک تصمیم گرفتند تحولی بزرگ در این خصوص بردارند. بنابراین اسلات های AGP جای خود را به PCI Express یا به اختصار PCIe دادند. اسلات PCIe در مادربردها پهنای باند فوق العاده بیشتری در اختیار کارت گرافیک ها قرار دادند. کارت گرافیک ها نیز با تغییر شکل پایه های اتصال خود از این نوع اسلات پشتیبانی کردند. خرید مادربرد در اسکات استور.
برای خرید کارت گرافیک از اسکات استور کلیک کنید.
چه کارت گرافیکی به مادربرد من میخورد ؟
برای تشخیص سازگاری کارت گرافیک با مادربرد ، باید نوع اسلات و ورژن آن را در نظر بگیرید. با پیشرفت فناوری، از سال ۲۰۰۵ تا کنون، همچنان اسلات یا شکاف مادربرد و پایه های کارت گرافیک همان PCIe باقی مانده و تغییری نکرده است اما رابط آن به ورژن های جدید آپدیت شد.
به طور مثال کم کم با آمدن رابط PCIe ورژن ۴٫۰، پهنای باند و در مجموع سرعت انتقال اطلاعات بهبود زیادی نسبت به ورژن های اولیه از خود نشان داده است. اما به دلیل یکسان بودن نوع اسلات، با صرف نظر کردن از ورژن رابط آن، همچنان هر مادربردی که اسلات PCIe داشته باشد، چه قدیمی و چه جدید، از هر نوع کارت گرافیکی که دارای پایه های اسلات PCIe باشد، پشتیبانی خواهد کرد.
بنابراین چنانچه مادربردی داشته باشید که دارای اسلات توسعه PCIe باشد، می توانید از هر نوع کارت گرافیک امروزی استفاده نمایید. اما تفاوت ورژن رابط PCIe در نسل های اول نسبت به نسل های آخر بسیار زیاد است. چنانچه مادربرد شما دارای اسلات PCIe با رابط ورژن ۲٫۰ یا ۱٫۰ باشد اما کارت گرافیکی که قصد تهیه آن را دارید تا ورژن ۴٫۰ PCIe پشتیبانی می کند، آن هنگام ورژن رابط PCIe مادربردتان گلوگاه پهنای باند و عملکرد کارت گرافیک خواهد بود و کارت گرافیک نمی تواند از حداکثر توان خود استفاده ببرد.
اما تفاوت رابط های PCIe در ورژن های ۳٫۰ و ۴٫۰ آنچنان محسوس نیست. یعنی اگر مادربرد شما از رابط PCIe ورژن ۳٫۰ استفاده می کند اما قصد تهیه کارت گرافیکی با PCIe ورژن ۴٫۰ را دارید، تفاوت و گلوگاهی در پهنای باند و عملکرد کلی کارت گرافیک به وجود نخواهد آمد. به همین دلیل است که همچنان، مادربردها و cpu های اقتصادی از رابط PCIe 3.0 استفاده می کنند.
برای خرید مادربرد از اسکات استور کلیک کنید.
بنابراین توصیه می شود فناوری های مورد پشتیبانی مادربردتان نباید خیلی جلوتر یا عقب تر از کارت گرافیکی که قصد تهیه آن را دارید باشد. چنانچه یک مادربرد امروزی که دارای اسلات PCIe و رابط PCIe 3.0 یا ۴٫۰ داشته باشید می توانید کارت گرافیک امروزی دلخواه را تهیه نمایید.
آیا نوع حافظه کارت گرافیک با نوع حافظه مورد پشتیبانی مادربرد ارتباط دارد؟
سوال بعدی کاربران ممکن است این باشد که آیا باید نوع حافظه کارت گرافیک با نوع حافظه مورد پشتیبانی مادربرد یکی باشد؟ مثلاً چنانچه مادربرد ما از رم های DDR3 پشتیبانی می کند، حتماً می بایست کارت گرافیکی با حافظه های GDDR3 تهیه کنیم؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که خیر. نوع حافظه کارت گرافیک هیچ ارتباطی با پشتیبانی های مادربرد ندارد. چرا که کارت گرافیک دارای بُرد مستقل خودش می باشد و چیپ های حافظه کارت گرافیک تنها در اختیار چیپ گرافیکی کارت گرافیک قرار می گیرند. بنابراین حتی اگر از مادربردی با پشتیبانی از رم های DDR2 یا DDR4 استفاده می کنید می توانید بدون نگرانی، کارت گرافیکی با حافظه های GDDR6 یا مثلاً GDDR5 بهره ببرید.
در واقع هر چه نوع حافظه های مورد استفاده در کارت گرافیک جدیدتر باشد، کارایی خود کارت گرافیک بالاتر خواهد رفت.
برای خرید مادربرد از اسکات استور کلیک کنید.
بیشتر بخوانید : سایت راهنمای انتخاب قطعات کامپیوتر PCPartPicker
پشتیبانی پاور از کارت گرافیک
یکی دیگر از سختافزارهایی که باید با کارت گرافیک مورد نظرمان سازگاری کاملی داشته باشد، پاور کامپیوتر است. از آنجا که توان مصرفی کارت گرافیکها در بعضی مدلها ممکن است به تنهایی بیش از 450 وات باشد، بنابراین بسیار مهم است که پاور کامپیوترتان به راحتی از پس تغذیه کارت گرافیک در کنار سایر سختافزار، بربیاید.
تقریباً تمام پاورهایی که برند متفرقه و نامعتبری دارند، برای نام گذاری پاور خود از واتیجهای بسیار بالاتر از واتیج واقعی خود استفاده میکنند. به طور مثال ممکن است یک پاور متفرقه با برند نامعتبر دارای قدرت 200W باشد اما برای گمراهی و فروش راحتتر، در نامگذاری محصول خودشان مثلاً عدد 700W را درج کند!
پاورهای استاندارد و معتبر، در نامگذاری محصولشان، واتیج واقعی پاور را درج میکنند. همچنین جدول دقیق و درستی از توان خروجی هر شاخه را روی برچسب پاور ارائه میدهند. سازندگان معتبر پاور، همواره در ساخت محصولاتشان، تمام استانداردهای امنیتی و استانداردهای ATX را رعایت میکنند.
پس از انتخاب برند معتبر و استاندارد برای پاور، باید به سراغ قدرت واتیج آن برویم. میزان توان مورد نیاز سیستم را میتوانید با کمک محاسبهگرهایی که در سایت سازندگان پاور موجود است به شکل دقیقی تخمین بزنید. به طور مثال سایت Green بخشی به نام حسابگر گرین دارد. با پر کردن فرم مشخصات سیستم و کارت گرافیک حداقل پاور مناسب و سازگار با کارت گرافیک و سایر قطعات را به شما پیشنهاد میدهد. البته بهتر است حداقل 100 وات بالاتر از واتیج پیشنهادی محاسبهگر تهیه کنید تا فشار کمتری به پاور تحمیل شده و طول عمر مفید قطعات افزایش یابد.
تمام سازندگان پاور در دنیا، دارای بخش ماشین حساب پاور یا PSU Calculator اختصاصی در وبسایت خود هستند.
پشتیبانی کیس از اندازه کارت گرافیک
همهی داستان ما فقط تشخیص سازگاری کارت گرافیگ با مادربرد و پاور نیست! بلکه پشتیبانی بدنه کیس از اندازه گرافیک هم مهم است. هر چند بیشتر کیسهای امروزی فضای مورد نیاز برای هر کارت گرافیکی را فراهم آوردهاند. اما اگر قصد تهیه کارت گرافیک جدید را دارید، فضای کیس و تهویه آن را هم در نظر بگیرید.
کارت گرافیکهای رده بالا یا High End حرارت زیادی تولید میکنند. بدین ترتیب نیازمند خنک کنندههای بزرگ و قوی هم هستند. یک کیس مناسب برای کارت گرافیکهای قدرتمند، باید دارای فضای کافی برای نصب و تهویه هوای اصولی و خوبی باشد.
گلوگاه CPU و Ram
ممکن است مادربردتان از یک کارت گرافیک فوق العاده قوی پشتیبانی کند، پاور و فضای کیس هم مناسب آن باشد اما سایر قطعات مانند CPU و رم برای آن مدل کارت گرافیک ایجاد گلوگاه کنند. شاید سوال برانگیزترین بخش تشخیص سازگاری کارت گرافیک با مادربرد و مخصوصاً سایر قطعات اصلی دیگر، همین موضوع تشخیص گلوگاه احتمالی باشد.
هر نرمافزار یا بازی که در حال اجراست، همزمان از تمام منابع کامپیوتر استفاده میکند. یعنی به اندازه نیازش، از قدرت پردازش CPU، رم و کارت گرافیک بهره میبرد. از طرفی ممکن است بخشی از عملکردش وابسته به هارد یا SSD و شبکه و اینترنت هم باشد. اگر یکی از عوامل مورد نیاز هر نرمافزار یا بازی نتوانند پاسخگوی نیازش باشد، در کارکرد آن برنامه اختلال ایجاد خواهد شد. به این اختلال که ناشی از ضعف عملکرد یک یا چند سختافزار است، گلوگاه میگویند.
برای خرید CPU از اسکات استور کلیک کنید.
گلوگاه زمانی رخ میدهد که قدرت پردازشی و عملکرد تمام سختافزارها، فاقد هماهنگی لازم باشد. بنابراین به هماهنگی سایر قطعات با قدرت پردازش گرافیکی کارت گرافیک هم باید توجه کنید تا یک سیستم هماهنگ با بهترین نسبت قیمت به کارایی را داشته باشید.
جمع بندی
درنهایت پیشنهاد می کنیم همواره کارت گرافیکی تهیه کنید که نسبت به دیگر قطعات سیستم، ناهماهنگ یا اختلاف کارایی نداشته باشد. برای تشخیص سازگاری کارت گرافیک با مادربرد و دیگر قطعات باید به این نکته دقت ویژهای داشته باشیم که کارت گرافیک باید همگام با فناوری های مادربرد و پردازنده کامپیوتری که دارید باشد. نه خیلی جلوتر و نه خیلی عقب تر. هر چه تمام قطعات با یکدیگر هماهنگ تر باشند، کارایی کلی، ارزش خرید و نسبت قیمت به کارایی قطعاتی که تهیه کرده اید بالاتر خواهد بود. برای خرید مادربورد از اسکات استور کلیک کنید.
در این بین پس از مطالعه و تحقیق در مورد نیازتان، حتماً از کارشناسان سختافزاری کمک بگیرید.
بیشتر بخوانید : تشخیص اسلات خالی رم و قابلیت ارتقای رم لپ تاپ